پیشگیری از سرطان ، سیگار و دخانیات

سرطان پوست و مصرف دخانیات

مصرف دخانیات مهمترین عامل مرگهای قابل پیشگیری است. دود تنباكو و سیگار حاوی بیش از 4000 ماده شیمیایی است كه بیش از 40 نوع از آنها مواد محرك یا س��می و سرطان زا هستند. در بین این مواد شیمیایی، گازها و بخارهای متنوعی وجود دارد که از نظر غلظت حامل مواد خاصی هستند که آالیندگی آنها 50 هزار برابر بیشتر از آلودهترین شهرهای جهان اس��ت. حرارت ناشی از کشیدن سیگار نیز میتواند به 600 درجة سانتیگراد برسد که مضر است. استنشاق گازهای سمی، غش��اهای مخاطی حساس بدن را در معرض مواد شیمیایی سوزاننده قرار میدهد که این کار باعث تخریب بافتها میشود. سیگاریهای بزرگس��ال به طور متوسط بیش از 13 سال از زندگی ً 50 درصد خود را به دلیل مصرف س��یگار از دس��ت میدهند و تقریبا س��یگاریها از بیماریهای مرتبط با تنباکو میمیرند. جزء اعتیاد آور سیگار، نیكوتین است كه با اثر بر دستگاه اعصاب مركزی موجب اعتیاد میش��ود. نیكوتین سیگار و تنباكو به س��رعت جذب جریان خون می شود و ظرف 30 ثانیه به مغز می رسد و روی سلولهای عصبی آن اثر می گذارد. ميانگين س��ن شروع سيگار در كشور در مردان 19 سال و در زنان 21 سال است. ميانگين تعداد سيگار مصرفي در كل كشور در روز نيز 13-14 عدد در گروه 15-65 ساله است. دخانیات چه بیماری هایی را سبب می شود؟شرکتهای سیگارسازی میکوش��ند سیگاریها در تبلیغات آنها جذاب و محرک به نظر برسند اما تحقیقات نش��ان میدهند که عکس این موضوع صحیح اس��ت. مصرف دخانی��ات منجر به افزایش خطر بس��یاری از بیماریها نظیر بیماریهای قلبی عروقی، س��کته مغزی، پوکی اس��تخوان، دیابت، ناراحتی و عفونت تنفس��ی، اختالالت عروقی، زخمهای معده و دوازدهه میش��ود. احتمال ناتوانی جنسی مردان سیگاری حدود دو برابر بیش از مردان غیرسیگاری است. در زنان، کشیدن سیگار میتواند منجر به نازایی و ایجاد مشکالتی در حین حاملگی شود. زنانی که سیگار میکشند بیشتر دچار نازایی، حاملگی خارجرحمی، سقط خود به خودی و زایمان جنین مرده می شوند. پیشگیری از سرطان؛ سیگار و دخانیات 3 سیگار و دخانیات دخانیات باعث چه سرطان هایی می شود؟ دخانیات خطر انواع سرطان ها از سر تا پا را زیاد می کند. مصرف دخانیات سبب افزایش خطر بروز بسیاری از سرطان ها در بدن میشود از جمله س��رطانهای س��ر و گردن، س��رطان ریه، سرطان های گوارش��ی مانند معده و مری، لوزالمعده و روده، سرطان های ادراری مانند مثانه و کلیه، سرطان گردن رحم و سرطان خون. از هر 10 فرد مبتال به سرطان ريه، 9 نفر مصرف كننده دخانيات بوده اند سيگار را ترك كنيد ولي قليان را جايگزين آن نكنيد! بسیاری از ما درباره ضررهای سیگار میدانیم و نسبت به آن سختگیر هستیم و اگر متوجه شویم فرزندمان سیگاری است او را توبیخ میکنیم و دچار نگرانی میشویم اما این حساسیت را درباره قلیان نداریم. قلیان را راحت به خانههای خود راه میدهیم و حتی اگر فرزندمان لبی هم به آن زد ناراحت نمیشویم و سختگیری نمیکنیم. همچنین بسياري از مردم به اشتباه تصور ميكنند كه قليان از س��يگار خطر كمتري دارد. در حاليكه در بس��ياري از موارد قليان مضرتر هم هست. توتون قليان بسيار نامرغوب است و مواد مصنوعي افزودني به آن گازهاي سمي زيادي توليد ميكند. مادۀ س��می و س��رطانزا دارد. تنباكوهاي ميوهاي عالوه بر اين 400 نوع سم، قلیان 400 ّ مواد مضرتری نيز دارند كه از پوس��ت ميوه تخمير ش��ده با مواد افزودني تهيه ميش��وند و میتوانند باعث آلرژي، آسم و حساسيت شوند. نيكوتين هم که مادۀ اعتيادآور تنباكو است، باعث ميش��ود فردی که قليان میکش��د براي تأمين نياز خود در طول زمان قليان بيشتري بکشد. عالوه بر آن شما در هنگام كشيدن قلي ُ ان، پكهاي عميقتري ميزنيد و همچنين مدت زمان زيادتري را صرف ميكنيد. در نتيجه، يك قليان ميتواند دهها برابر يك سيگار دود و گاز سمي وارد ريه شما كند. هر وعده قليان مع��ادل 50-100 نخ سيگار است بيش از 80 درصد افراد معتاد ، ابتدا با سيگار شروع كردند 4 سیگار و دخانیات تحقیقات نشان داده افرادي که قليان ميكشند بيشتر از سيگاريها مستعد اعتياد به مواد مخدر و حش��يش ميش��وند. هرچند کش��یدن قليان بالفاصله فرد را معت��اد نميکند اما در درازمدت آثار سوء خود را مشخص ميکند. به عبارت ديگر قسمت عمدهاي از اعتياد و عادت به قليان مربوط به آداب و رسوم کشيدن قليان در برخي جمعهای دوستانه و خانوادگی است که متأس��فانه به دلیل باورهای غلط و عدم اطالع از ضرر و زیان آن باعث میش��ود تا جوانان و نوجوانانی که در این جمعها قلیان میکش��ند مورد نکوهش قرارنگيرند و نيز به دلیل بوي خوش، نداشتن سرفه و سوزش گلو، لذت و وقتگذراني و... با استقبال روبرو شود. قلی��ان دود پرخطرتري از دود س��یگار دارد. اگ��ر میخواهید قلیان را از خ��ود و خانواده و َ جوانان دور کنید باید به این یقین دست پیدا کنید که قلیان مضر است در حالی که خصوصا يکسوم قليانيها و بسیاری از کسانی که قلیان نمیکشند بر اين باورند که قليان هيچ تأثيري روي س�لامت آنها ندارد و حتی ضرر قليان کمتر از سيگار است. آنها بر این باورند که به دلیل گذشتن دود قليان از آب؛ دود توتون تصفيه میشود درحالی که حتی این عمل باعث تشدید عوارض توتون میشود. ذغال قلیان مونوکسیدکربن دارد. ذغالي كه براي سوزاندن تنباکوي قليان استفاده ميشود خطرات قليان را افزايش ميدهد زيرا سوختهاي ذغالي حاوي مونوكسيد کربن، آهن و مواد شيميايي سرطانزا هستند. قلیان اس��انسهای پرعارضهاي دارد. اسانسها و عطرهايي که براي معطرشدن توتون استفاده ميشوند، خود عوارض جداگانه و شديدي را به همراه دارند. مش��خص است که از سوخت اين ترکي ّ بات ناشناخته چندین مادۀ سمي، سرطانزا و کشنده توليد ميشود. 5 سیگار و دخانیات درجه حرارت و دود ناشى از تنباکو در سیگار حدود 600 درجه سانتىگراد و در قلیان بسیار باالتر است. از سویى ذغال هاى نیمه سوخته و سوختۀ آتشدان قلیان، گاز مونواکسیدکربن را َ به درون ريهها انتقال مىدهد و احساس گیجى بعد از مصرف تنباکو که افراد آن را مستقیما نشانۀ مرغوبیت تنباکو مىدانند، در واقع ناشي از آن است. یکى دیگر از مضرات قلیان، ناشي از اسانسهاى شیمیایى با بو و مزه میوهاى است که این نوع توتونها بر اثر حرارت باال هیدرولیز مىشوند. در مصرف قلیان، مکش ریوى اس��ت و باید ریهها را پرکرد. در حالىکه در كشيدن سیگار، مکش دهانى است و دود آن قورت داده مىشود. بنابراین دود قلیان که مضرتر است با مکش ریوى عمیقتر تا انتهایىترین منافذ ریه نفوذ مىکند. در زمینه خاصیت آب در قلیان هم باید گفت برخالف دیدگاههایىکه از طرف مصرفکنندگان قلیان مطرح مىشود، آب قلیان در كاهش زیانهاى تنباکو، نقش اساسى ندارد. آب در واقع دو کار انجام مىدهد؛ ابتدا اینکه دماى دود را پایین مىآورد زیرا محفظه آتش��دان دماى بسیار باالیى دارد که این امر اس��تعمال دود ناش��ى از تنباکو را غیرممکن مىکند و از طرف دیگر آب، نقش صافى )فیلتر( سیگار را بازى مىکند و مقدارى از تار یا قطران حاصل از سوختن تنباکو را مىگیرد که کدرشدن آب پس از قلیانکشى به خاطر حل شدن اين مواد درآن است. انتقال عفونتهايي از قبيل سل، ويروس تبخال، ميکروب هليکوباکتر پيلوري )عامل زخم معده(، هپاتيت و ويروسهاي عامل عفونتهاي تنفسي و سرماخوردگي و بيماريهاي رودهای تنها گوشهای از بیماریهایی است که همگي از طريق مصرف قليان مشترک انتقال مييابد. همچنین كشيدن قليان ميتواند باعث افسردگي، رنگ پريدگي، سردرد، سرگيجه، اختالالت گوارشي، بروز ناراحتيهاي قلبي و عروقي و زمينهسازي ابتال به انواع سرطانها گردد. اگزماي دست، مشكالت دنداني و تحليل استخواني فك و صورت از ديگر عوارض مصرف قلیان است. 6 سیگار و دخانیات چرا سیگار کشیدن اعتیادآور است؟ مقصر اصلی اعتیادآوری س��یگار، ماده مخدری به نام نیکوتین است. با کشیدن سیگار، مغز به س��رعت به نیکوتین عادت می کند و در نتیجه با گذر زمان نیاز بیش��تری به نیکوتین پیدا می کند. مغز پس از عادت کردن به نیکوتین، شروع به ترشح مواد شیمیایی می‌کند. در واقع مواد ش��یمیایی موجود در دود سیگار مغز را وادار به ترشحدوپامین و نوراپینفرین )دو ماده شیمیایی مهم در تنظیم اعمال بدن( می‌کند. اگر مغز این دو ماده شیمایی را بیش از حد ترشح کند، س��طح کلی مواد ش��یمیایی در مغز بهم می ریزد و پس از مدتی، مغز برای مقابله با این مشکل شروع به ترشح مواد شیمیایی ضد نیکوتین می‌کند. این مواد شیمایی ضدنیکوتین باعث می شوند زمانی که سیگار نمی کشید دچار افسردگیو خستگی شوید. با گذر زمان، مغز شروع به پیشبینی زمان سیگار کشیدن شما می‌کند و در این هنگام اقدام به ترشح موادشیمایی ضدنیکوتین می‌کند. این مواد شیمایی ضد نیکوتین باعث میشوند شما احساس خستگی و ً سیگار بکشید. افسردگی کرده و در نتیجه مجددا انواع دود سیگار ش��اید تا بحال نمیدانس��تید، ولی دود س��یگار انواع مختلفی دارد که هری��ک به نوبه خود مضراتی دارند: دود س��یگار دس��ت اول: این دود، دودی اس��ت که بطور مستقیم به وس��یله فرد سیگاری استنشاق می شود. دود س��یگار دست دوم: دود سیگار دس��ت دوم، دود سیگاری است که در محیط وجود دارد و دیگران آنرا استنش��اق می کنند. به افرادی که این دود را استنش��اق می کنند "س��یگاری دس��ت دوم" گفته می شود. اين سيگاريهاي دست دوم افرادي هستند که خودشان سيگار نمي‌کشند بلکه فقط دود حاصل از تدخين تنباکو توسط ديگران را استنشاق مي‌کنند. يعني ً پدر، مادر يا همسر شما سيگار مي‌کشند و دود آن به اجبار وارد ريه شما هم ميشود. با مثال حضور به مدت یک س��اعت در یک اطاق پر از دود س��یگار، یک فرد غیرسیگاری ممکن است معادل کشیدن 5 تا 10 سیگار، مواد سمی موجود در دود سیگار را استنشاق کند. اهمیت این نوع استنش��اق دود سیگار در سالهای اخیر روشن تر ش��ده است. طبق گزارشهاي سازمان جهاني بهداشت، يکي از هر 10 مرگ ناشي از مصرف دخانیات، در افراد سيگاري دست دوم اتفاق ميافتد. امروزه ثابت ش��ده است که همه بيماريهاي ناشي از سيگار کشيدن، در افراد 7 سیگار و دخانیات سيگاري دست دوم هم ممکن است رخ دهد مانند انواع سرطان و یا بيماريهاي قلبي عروقي. قرارگرفتن در معرض دود محیطی سیگار باعث افزایش خطر عفونتهای تنفسی در کودکان میشود. پس فرقی نمي‌کند خودتان سیگار بکشید، و یا در مکانی حضور پیدا کنید که فضاي آن مملو از دود سيگار است. دود سیگار دست سوم: این دود، باقیمانده دود محیطی یا دست دوم بر روی سطوح است. دود حاصل از مصرف دخانیات به شدت جذب سطوح درون خانه مانند دیوار، سقف، و وسایل خانه مانند فرش و پرده و اسباب و اثاث خانه و همچنین لباسها می شود. این دود دست سوم به راحتی از راه پوست، استنشاق غبار و بلع، جذب بدن می شود. این یک خطر بهداشتی است ً اهمیت آن شناخته شده است. که اخیرا نکته کلیدی: اگر غیرس��یگاری هستید، به دیگران اجازه ندهید در منزل شما سیگار بکشند، بخصوص زمانی که کودکی در خانه شما حضور دارد. سیگار و دخانیات 8 مزایای ترک سیگار ترک سیگار بهترین عملی است که افراد سیگاری میتوانند برای بهبود سالمت خود انجام دهند. بس��یاری از اثرات مصرف تنباکو میتواند با قطع س��یگار کاهش پیدا کند و فواید ترک میتواند به س��رعت پدیدار ش��ود. منافع زیادی که از ترک سیگار حاصل میشود به قرار زیر میباشد: چند روز اول بعد از ترک: در چند روز اول پس از ترک، فش��ار خون کاهش مییابد، س��طح دیاکس��ید کربن خون پایین میآید و خطر حمله قلبی کاه��ش پیدا می کند. فقط طی ۱۲ ساعت بعد از ترک سیگار مونواکسید کربن در بدن شما تا حد طبیعی پایین می آید و اکسیژن موجود در خونتان تا س��طح طبیعی باال میرود. 48 ساعت بعد از ترک سیگار نیکوتین بدن شما تمام می شود و حس چشایی و بویایی شما به سطح معمول باز می گردد. دو تا سه هفته پس از ترک سیگار:شما متوجه می شوید که می توانید بدون احساس ضعف و خستگی به فعالیت بدنی و ورزشی بپردازید. این زمانی است که بیشتر افراد نشانههای ترک نیکوتین را پشت سر گذاشته اند. ً بعد از یک ماه، ریه ها شروع به بازسازی خود می کنند یک تا ۹ ماه بعد از ترک سیگار: تقریبا و عملکرد خود را بهبود می بخشند. سال اول بعد از ترک: بعد از یک سال انرژی افزایش مییابد،گردش خون بهبود پیدا می کند، عملکرد ریوی بهبود مییابد، سرفه و خسخس کاهش پیدا کرده، عفونتهای تنفسی کاهش پیدا می کنند. دو سال پس از ترک: بعد از 2 سال خطر مرگ ناشی از بیمارهای قلبی ریوی نسبت به یک فرد سیگاری فعال، نصف شده و خطر سکته مغزی کاهش مییابد. ترک سیگار بعد از 5 تا 15 سال: با ادامه ترک سیگار بعد از 5 تا 15 سال خطر سکته قلبی ً مش��ابه افرادی می شود که هرگز سیگار نکش��یده اند. پس از این مدت خطر در ش��ما تقریبا مرگ نابهنگام به طور معناداری پایین میآید. عالوه بر آن خطر سرطان دهان و سرطان مثانه به نصف میرس��د، خطر سرطان مری کاهش می یابد و به همین ترتیب خطر سرطانهای حنجره، کلیه، گردن رحم و لوزالمعده کاهش چش��مگیری پیدا می کنند. این خطر با گذشت زمان بیشتر کاهش مییابد.